در عمل تنفس، ماهیچه هایی مانند دیافراگم حجم قفسه سینه را تغییر می دهند و فشارهای منفی و مثبت ایجاد می کنند. این فشارها با ورود و خروج هوا به ریه ها می شوند. این ماهیچه ها و عضلات ممکن است در اثر بیماری های مختلف عملکرد صحیح خود را از دست بدهند و بیمار در حین تنفس و دم و بازدم با مشکل روبرو شود. به منظور رفع این مشکل از دستگاه بای پپ استفاده می شود. این دستگاه هوای محیط را گرفته و آن را به فشار مناسب برای دم و بازدم بیمار می رساند. سپس این هوا را از طریق یک لوله به نام لوله خرطومی به ماسکی که بر روی صورت بیمار است می رساند. استفاده از بای پپ باعث می شود مشکلات و بیماری های مختلف تنفسی بهبود پیدا کنند و چرخه خواب بیمار نیز بهتر شود و هوشیاری بیمار در طول روز افزایش پیدا کند.

دستگاه بای پپ دارای انواع مختلفی است که متناسب با شرایط بیمار و وضعیت بیماری تجویز می شوند. علاوه بر این، میزان فشار لازم برای دم و بازدم بیمار توسط پزشک متخصص تجویز شده و در تنظیمات دستگاه اعمال می شود. در صورت بروز هر مشکلی، آلارم دستگاه به صدا در می آید. این دستگاه باید کوچک و قابل حمل باشد و در سفر نیز مورد استفاده قرار گیرد. هم چنین باید حافظه داشته باشد و اطلاعات بیمار را در خود ذخیره نماید. در دستگاه بای پپ به خصوص در مدل های جدیدتر آن از یک مرطوب کننده استفاده می شود که هوای تنفسی بیمار را مرطوب کرده و از خشکی و ناراحتی لب ها، راه تنفسی و ریه ها جلوگیری می کند.

- مد S یا Spontaneous: در این مد که خود به خودی نامیده می شود تنفس توسط خود بیمار کنترل شده و تنها در شرایط لازم، دستگاه بای پپ تشخیص می دهد که فشار مناسب برای دم و بازدم را اعمال کند.

- مد T یا Time: در این مد، تعداد تنفس لازم در دقیقه برای بیمار در دستگاه تنظیم می شود. در این حالت اگر خود بیمار نتواند این اعداد تنفس را انجام دهد دستگاه وارد عمل شده و فشار دم و بازدم را فراهم می کند.

- مد ST یا Spontaneous/ Time: در این مد بیمار پس از آن که بیمار شروع به تنفس کرد، دستگاه تنظیمات لازم را با توجه به تنفس بیمار انجام می دهد.

- مد Auto BiPAP: دستگاه اتو بای پپ دارای یک میکروپروسسور داخلی است که افت یا قطع جریان را تشخیص می دهد و به صورت اتوماتیک تنظیمات را اعمال می کند. بنابراین در این حالت لازم نیست تنظیماتی از پیش انجام شود.

- انتخاب ماسک: با توجه به فرم و شکل متفاوت چهره باید ماسکی انتخاب شود که دارای اندازه و فرم دقیقی باشد و کاملا دهان و بینی بیمار را بپوشاند. ماسک بای پپ دارای مدل های زیر است:

1. ماسک فول فیس Full face: این ماسک دهان و بینی را کاملا می پوشاند و بندهایی دارد که روی پیشانی و گونه بسته می شوند. این مدل ماسک مناسب بیمارانی است که در خواب با دهان نفس می کشند. از مزایای ماسک فول فیس می توان به درمان نارسایی حاد تنفسی اشاره کرد.

2. ماسک نازال: این ماسک فقط بر روی بینی قرار می گیرد. در بیمارانی که دارای فوبیای قرار گرفتن در محیط بسته و تنگ هستند این ماسک مناسب تر است.

3. ماسک نازال پیلو: این ماسک دارای بالشتک های کوچکی است که داخل بینی قرار می گیرند و به صورت و چشم ها فشاری وارد نمی کنند.

- مشکل در استفاده از خود دستگاه: بیمار ممکن است در اوایل استفاده از دستگاه به آن عادت نداشته باشد. بنابراین بهتر است بیمار برای مدت کوتاهی ماسک را بر روی صورت قرار داده تا به آن عادت کند. و سپس در حین انجام کارهای مختلف مانند تماشا کردن تلویزیون برای مدتی دستگاه را روشن نماید. تکرار این کار چند بار در روز باعث می شود بیمار راحت تر به دستگاه عادت کند.

- مشکل تحمل هوای فشرده دستگاه: برای رفع این مشکل می توان مدتی از فشار هوای کم شروع کرد. و سپس فشار را به میزان تنظیم شده رساند.

- نشتی ماسک: در صورتی که سایز ماسک مناسب نباشد و به خوبی روی صورت ننشیند فشار هوای لازم بر روی ریه بیمار اعمال نمی شود و مقداری از هوا از ماسک خارج می شود. این نشتی می تواند باعث خشکی و ناراحتی چشم نیز بشود.

دستگاه بای پپ
هنگام خرید بای پپ به چه نکاتی باید توجه شود؟

- هر چه صفحه نمایش دستگاه بای پپ بزرگ تر باشد و نوشته ها و اعداد به صورت خواناتری نشان داده شوند کار با آن راحت تر است. هم چنین باید نور صفحه مناسب بوده و قابلیت تنظیم داشته باشد.

- کم صدا بودن دستگاه بسیار مهم است زیرا نباید برای بیمار و اطرافیان وی در حین خواب مزاحمتی ایجاد شود. صدای بای پپ باید کمتر از 30 دسی بل باشد.

- داشتن رطوبت ساز از مهم ترین ویژگی های دستگاه بای پپ است. رطوبت ساز باید هوایی که به ریه فرد می رسد را مرطوب کند به دمای مناسب برساند. هم چنین باید میزان رطوبت و دمای آن باید قابل تنظیم باشد.

- لوله خرطومی دستگاه باید قابلیت چرخش 360 درجه داشته باشد تا از فشار ماسک بر روی صورت بیمار بکاهد.

مراحل آموزش نصب و راه اندازی دستگاه بای پپ
در این قسمت به مراحل نصب و راه اندازی بای پپ به صورت کامل و کاربردی خواهیم پرداخت؛ که این بای پپ مدل prisma 25 ST ساخت شرکت Löwenstein Medical آلمان می باشد …
آنپک کردن دستگاه
بعد از سفارش و دریافت محصول ، در مرحله آنپک کردن کارتن (جعبه گشایی) دستگاه، شما با یک کیف سفری مواجه خواهید شد که داخل این کیف اقلامی مانند خرطومی ، ۲ عدد فیلتر پلی اتیلن برای پشت دستگاه ، آدابتور و کابل ، مرطوب ساز (humidifier) ، و دستگاه بای پپ موجود می باشد.

مرطوب ساز (humidifier)
دستگاه از دو قسمت اصلی تشکیل شده که یک قسمت خود دستگاه و قسمت دیگر دستگاه، مرطوب ساز (humidifier) می باشد.
یکی از مشکلات اساسی دستگاه های بای پپ bipap خشک شدن دهان و مجاری تنفسی می باشد. تمامی دستگاه های بای پپ جدید برای برطرف کردن مشکل خشک شدن دهان و مجاری تنفسی مجهز به مرطوب کننده یا Humidifire هستند و تنظیمات دستگاه به شما این اجازه را می دهد که میزان رطوبت دهان و مجاری تنفسی خود را کنترل کنید.
نکته: لازم به ذکر است برای عملکرد بهتر دستگاه شما باید به صورت هفتگی مرطوب ساز رو که از دو قسمت روپوش و ظرف آب تشکیل شده باز کرده و با آب بشوید.
تحت چه شرایطی باید داخل مرطوب ساز آب ریخت؟
نکته مهم این است که داخل مرطوب ساز بایستی آب مقطر ریخته شود، برای این کار باید ابتدا مرطوب ساز را به صورت عمودی نگه داشته و از محفظه مشخص شده در شکل و با توجه به درجه بندی که روی بدنه دستگاه تعبیه شده ،حداکثر تا ۴۰۰ml آب مقطر میریزیم؛ سپس مرطوب ساز را کنار دستگاه قرار می دهیم.

برای متصل کردن مرطوب ساز به دستگاه ابتدا ضامن (مطابق شکل) کناری دستگاه را فشار دهیم تا کاور کناری دستگاه جدا شود. و سپس مرطوب ساز رو کنار دستگاه قرار می دهیم و با یک فشار یکنواخت از طرفین دو دستگاه،مرطوب ساز به دستگاه بای پپ وصل خواهد شد.

نکته مهم: هرگز دستگاه را قسمت مرطوب ساز متصل شده جا به جا نکنید، چون ممکن است آب داخل مرطوب ساز به داخل دستگاه منتقل شود باعث آسیب دستگاه بای پپ شود.
متصل کردن خرطومی به دستگاه
محل قرار گرفتن خرطومی در قسمت جلوی دستگاه قرار دارد.و نکته مهمی که حائز اهمیت است ،‌این است که بسیاری از بیماران وقتی که از دستگاه بای پپ استفاده می کنند حتما نیاز دارند تا اکسیژن مورد نیاز بیمار را توسط یک اکسیژن ساز تامین شود . برای متصل کردن دستگاه اکسیژن به دستگاه بای پپ نیازمند تهیه یک سه راهی هستیم.

شما می توانید با کلیک کردن،اطلاعات کاملی در مورد دستگاه های اکسیژن ساز کسب کنید.

با متصل کردن این دو دستگاه به یکدیگر ، دستگاه اکسیژن ساز، اکسیژن مورد نیاز بیمار را تامین می کند و عمل تنفسی (Ventilation) را دستگاه بای پپ انجام می دهد.

متصل کردن خرطومی به ماسک
در این مرحله خروجی دستگاه (سر دیگر خرطومی) را به ماسک بیمار متصل می کنیم. و ماسک را بر روی صورت بیمار قرار داده و در مرحله بعد ابتدا دستگاه اکسیژن ساز را روشن می کنیم و سپس دستگاه بای پپ که براساس دستور پزشک تجویز شده و توسط تکنسین شرکت تنظیم شده را روشن می نمایم.

نکته مهم: ما باید حتما ابتدا ماسک را بروی صورت بیمار قرار دهیم و وصل کنیم سپس دستگاه را روشن می نماییم در غیر این صورت نمی توانید ماسک را به صورت صحیح روی صورت بیمار قرار داد.
محل صحیح قرار گیری ماسک بای پپ کجاست؟
خط زیر لب و گودی زیر دو چشم محل قرار گیری صحیح ماسک فول فیس یا اورنازال بای می باشد.

توضیحات علائم روی مانیتور دستگاه بای‌پپ
درجه دما مرطوب ساز:
هنگامی که دستگاه بای پپ را روشن کنیم ، در سمت چپ دستگاه یک عدد و علامت مثبت و منفی مشاهده خواهد شد که توسط این قسمت می توان میزان رطوبت دستگاه که بشترین مقدار عدد ۷ و کمترین مقدار عدد ۱ می باشد که تنظیم این عدد، به میزان رطوبت منزل شما محیط منزل بستگی دارد.

علامت ماسک:
اگر علامت روی دستگاه به رنگ سبز ظاهر شود یعنی دستگاه نشتی ندارد و عمل تنفسی (Ventilation) به خوبی در حال انجام است ولی اگر نشتی در مدار تنفسی وجود داشته باشد علامت ماسک بر روی دستگاه به رنگ نارنجی تغییر خواهد کرد و نشان گیر این است که عمل تنفسی به خوبی و صحیح انجام نمی شود. و سریعا باید اقدامات لازم برای رفع نشتی های موجود انجام شود.